Odwrócony kredyt hipoteczny będzie nareszcie dostępny w Polsce.
Ministerstwo Finansów razem z resortem sprawiedliwości pracują nad ustawą o odwróconym kredycie hipotecznym – poinformował wiceminister finansów Dariusz Daniluk. Mając na uwadze zainteresowanie instytucją odwróconego kredytu hipotecznego, a jednocześnie uwzględniając brak regulacji dla tego rodzaju usługi, Ministerstwo Finansów podjęło inicjatywę opracowania przepisów prawnych sankcjonujących odwrócony kredyt hipoteczny. W I półroczu 2010 r. planowane jest przedstawienie projektu Radzie Ministrów – podał wiceminister Daniluk.
Jak wyjaśnia resort finansów, odwrócony kredyt hipoteczny jest innowacyjną usługą finansową adresowaną do osób starszych posiadających np. prawo własności nieruchomości, czy użytkowania wieczystego. Resort finansów przygotował projekt założeń do ustawy dającej możliwość osobom po 60 roku życia wykorzystania kapitału zgromadzonego w posiadanej nieruchomości, o ile mają one prawo własności albo wieczystego użytkowania nieruchomości lub półdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Odwrotny charakter tego typu kredytów polega na tym, że osoba starsza otrzymuje od instytucji kredytującej wypłaty z tytułu zawartej umowy kredytu, najczęściej jednorazowo lub w formie świadczeń okresowych, których nie musi spłacać.
Na nieruchomości ustanowiona zostaje hipoteka na rzecz instytucji kredytującej. W praktyce oznacza to, że starsze osoby otrzymają pod zastaw mieszkania pieniądze, bez konieczności płacenia rat. Podstawą odwróconej hipoteki jest umowa podpisana między bankiem lub towarzystwem ubezpieczeń a właścicielem nieruchomości, który w zamian za zrzeczenie się po swojej śmierci praw do mieszkania lub domu, otrzymuje comiesięczną wypłatę z instytucji finansowej. Po śmierci kredytobiorcy bank zaspokaja swoje roszczenie z kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości. Jednocześnie kredytobiorca zachowuje posiadane prawo do nieruchomości aż do chwili swojej śmierci. Brzmi to dość prosto, ale tak też jest w rzeczywistości. Najłatwiej jest tę sytuację porównać do zaciągnięcia kredytu hipotecznego na zakup własnego M, w którym co miesiąc następuje płatność raty. Jednak role kredytodawcy i kredytobiorcy zostały odwrócone.
Ministerstwo ujawnia, że jednym z podstawowych założeń projektu ma być ograniczenie możliwości udzielania odwróconych kredytów hipotecznych wyłącznie do banków oraz innych instytucji ustawowo upoważnionych do udzielania kredytów, które podlegają nadzorowi finansowemu.
Wypłata kredytu może nastąpić w ratach miesięcznych (czasem również kwartalnych, półrocznych lub rocznych) lub jednorazowej wypłaty całej kwoty kredytu. W przypadku wypłaty kredytu w ratach, całkowita spłata może nastąpić tylko po śmierci kredytobiorcy lub wówczas, gdy pozostaje on poza domem przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy. Umowa odwróconej hipoteki zobowiąże bank do wypłaty 50 proc. (zakładając, że polskie banki posłużą się przykładem zza oceanu) wartości nieruchomości właścicielowi tej nieruchomości, który w zamian przeniesie prawo własności lokalu na bank. W efekcie, przy założeniu, że wypłata kredytu będzie następowała w miesięcznych ratach, do portfela właściciela nieruchomości o wartości ok. 400 tys. zł co miesiąc wpadnie ok. 1700 do 1900 zł wolnych od podatku. Przeliczając tę kwotę, można założyć, że taka wypłata jest możliwa przez ok. 20 lat. Ponadto comiesięczne wpływy na rachunek klienta z tytułu umowy kredytowej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od dochodów i nie są brane pod uwagę w dokumentach stwierdzających wysokość miesięcznych dochodów kredytobiorcy.
Instytucja finansowa nie określa przeznaczenia kredytu, ale wymaga (w umowie), by stan techniczny nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu nie pogorszył się w czasie trwania umowy. Umowa zobowiązuje kredytobiorcę do dokonywania bieżących napraw i konserwacji nieruchomości, opłacania wszelkich opłat związanych z użytkowaniem nieruchomości.
Odwrócona hipoteka (reverse mortage) jest popularna w wielu krajach. Amerykanie korzystają z tego od lat. O ile w Polsce o rozwiązaniu tym słyszało stosunkowo niewiele osób, o tyle w Stanach Zjednoczonych czy Europie Zachodniej jest to bardzo popularny produkt i źródło dodatkowych wpływów do domowego budżetu. Produkt ma już ugruntowaną pozycję za oceanem, gdzie kierowany jest do osób, które skończyły 62 lata i posiadają własną nieruchomość. Inaczej niż w przypadku tradycyjnego kredytu hipotecznego, kredytobiorcy nie muszą wykazywać dochodów, a nawet nie muszą ich w ogóle posiadać. To bank lub inna instytucja finansowa (np. firma ubezpieczeniowa) jest dłużnikiem wobec klienta, ale dług nigdy nie przekroczy połowy wartości zabezpieczenia kredytu czyli wartości nieruchomości należącej do klienta.
Odwrócona hipoteka może być doskonałym rozwiązaniem dla osób samotnych lub tych, które nie zdążyły zgromadzić odpowiedniego zabezpieczenia na emeryturę. Prace nad wprowadzeniem do oferty takiego produktu mogą trwać jeszcze długo. Duże znaczenie dla rozwoju tego rodzaju umów będzie miała zmiana mentalności społeczeństwa, które przez wiele lat wierzyło, że mieszkanie jest dobrem najwyższym, na które pracuje się całe życie i trzeba przekazać je w spadku następnym pokoleniom.
Źródło: www.odwroconahipoteka.net
